Rozprawa to taka forma wypowiedzi, której sztuki uczymy się zazwyczaj jeszcze w szkole podstawowej. Oczywiście wówczas przede wszystkim w formie niewielkiej prostej rozprawki. Schemat rozprawki jest dosyć prosty. Chociaż przy pisaniu takiej małej rozprawy można obrać dwie drogi. W pierwszej z nich na początku stawiamy tezę. Naszym zadaniem będzie bowiem uzasadnienie owej tezy. Z tego też powodu w dalszej części musimy przedstawić jasne i klarowne argumenty, które zdają się ową tezę potwierdzać. Powinniśmy potrafić obronić swoje stanowisko. Z tego powodu idealnym układem jest przytoczenie jednocześnie kontrargumentów. Dzięki temu obalimy stanowisko strony przeciwnej i uzasadnimy dlaczego dane argumenty nie maja racji bytu. Ostania część rozprawki to podsumowanie, w którym raz jeszcze podkreślamy objęte przez nas stanowisko, przytaczamy najważniejsze argumenty i dajemy ostateczne uzasadnienie tego stanowiska. Nieco inny rodzaj rozprawki polega na tym, że na początek stawiamy hipotezę. Oznacza to, że w danej sprawie nie mamy jeszcze ostatecznego zdania. Dopiero zamierzamy zbadać daną sprawę i uzasadnić zasadność lub bezzasadność danej hipotezy. Z tego powodu w dalszej części musimy przedstawić argumenty, które mogłyby ją ostatecznie potwierdzić lub też obalić. W tym miejscu bardzo często przedstawiamy coś w rodzaju materiału dowodowego. W podsumowaniu musimy zaś raz jeszcze przypomnieć decydujące argumenty i zająć ostateczne stanowisko. Tutaj zakończenie opiera się bowiem na udowodnieniu i podtrzymaniu danej tezy lub też na jej zaprzeczeniu i obaleniu. Tego typu szkolne rozprawki są oczywiście jedyne pewną formą wprawki. Napisanie rozprawy wymaga bowiem znacznie większego kunsztu, wiedzy, szerokiego materiału dowodowego i biegłej sztuki argumentacji. Z tego powodu rozprawy są najczęściej pisane przez ekspertów w danej dziedzinie.
